16. Ο πνευματικός προσανατολισμός της ζωής απαιτεί αφαι­ρετική σκέψη, γενίκευση, αμερο­ληψία και έναν επαρκή σκοπό

Ο πνευματικός προσανατολισμός της ζωής απαιτεί αφαι­ρετική σκέψη, γενίκευση, αμερο­ληψία – με την κυριο­λεξία της ελληνικής λέξης –, έρευνα για την αρχή της γνώσης και έναν επαρκή σκοπό. Η έρευνα για τα κοινά γνωρίσματα των πραγμάτων επίσης απαιτεί γενίκευση. Δεν είναι εύκολο να απαν­τήσουμε πού είναι το τέλος του κόσμου στο χώρο ή στο χρόνο. Όταν κάποιος αναζητήσει το σκοπό της γνώσης, τότε πάλι πέφτει σε μια απορία όπως όταν αναρωτηθεί για την αρχή και το τέλος του κόσμου. Παραδόξως δεν είναι τόσο εύκολο όσο πιστεύουμε να απαντήσουμε ποιος είναι ο σκοπός του σκοπού, πότε η γνώση μας είναι αρκετή και τι θέλουμε να επιτύχουμε με τη γνώση. Επαρκή αιτία για τα πράγματα δεν γνωρίζουμε, επαρκή σκοπό για τη ζωή δεν γνωρίζουμε, επαρκή γνώση για τον κόσμο δεν έχουμε και συμπτωματικά εμείς δεν έχουμε αρκετή αυτογνωσία ούτε είμαστε αυτοτελείς. Αν όμως επι­μείνουμε σε αυτή την ορθολογική αναζήτηση χωρίς η σκέψη μας να σταματήσει πάνω σε ένα πράγμα που το επιλέγουμε και το ξε­χωρίζουμε, τότε απρο­σδόκητα ξεκινάει μια έρευνα που δεν περιορίζεται σε κανένα πεδίο από αυτά των ξεχωριστών επιστημών.*¹ Θα διαπι­στώσουμε ότι η γνώση μας ξεκινάει από αυτόν που ερευνά και σκέφτεται, δηλαδή από τον εαυτό μας. Θα συνειδητο­ποιήσουμε ότι αντί να ψάχνουμε μακριά και χωρίς τέλος για το τέλος του κόσμου ή για το σκοπό της γνώσης, η έρευνα απλο­ποιείται όταν περιοριστεί στον ίδιο τον εαυτό μας και ανα­ρωτηθούμε τι είναι η γνώση και τι είναι η ζωή. Έτσι κάπως παράδοξα θα αφαιρέσουμε από τη σκέψη μας ένα πλήθος πραγμάτων και γεγονότων και ένα πλήθος από πληροφορίες για τα ξεχωριστά πράγματα. Θα εκπλαγούμε που έτσι γρήγορα, με καθαρισμό της σκέψης και με αφαίρεση πληρο­φοριών, το μυαλό θα αποδεσμευτεί από άχρηστες πληροφορίες και γνώσεις, από παρα­πλανητικές σκέψεις και από πολλές πλάνες. Όμως μια πλάνη είναι η πιο συχνή επειδή είναι σύμφυτη με την πληροφορία για την επιβίωση και με τη γνώση: Είναι η πλάνη ότι έχουμε αρκετή γνώση και ότι το απο­τέλεσμα είναι βέβαιο, το μοναδικό και το τελικό και η ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να έχουμε τέτοια γνώση.

Η ορθολογική σκέψη αποκαλύπτει την ανεπάρκεια των αισθήσεων και της γνώσης (για την ικανοποίηση του πνεύματος). >>>

Σημείωση

*1 Αυτή η έννοια της "αμερό­ληπτης ανα­ζήτησης" ήταν ο πρώτος όρος στη μέθοδο του συγγραφέα όταν αυτός ξεκίνησε να διατυπώνει τις σκέψεις και τις απορίες του (στη δεκαετία του 1980).